Βιώσιμες πρακτικές για ζωντανές θάλασσες από παράκτιους ψαράδες σε Άνδρο και Κύθνο

Μία ομάδα παράκτιων ψαράδων στις Βόρειες Κυκλάδες καινοτομεί εφαρμόζοντας βιώσιμες πρακτικές αλιείας και χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες, ενώ εξερευνά και εναλλακτικές προσεγγίσεις για καλύτερη πρόσβαση στην αγορά.
Πρόκειται για μία προσπάθεια που ξεκίνησε στο πλαίσιο του προγράμματος «Μετασχηματίζοντας την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας στη Μεσόγειο» του WWF, το οποίο ολοκληρώνεται ύστερα από πεντέμισι χρόνια.
Το πρόγραμμα «Μετασχηματίζοντας την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας στη Μεσόγειο» υλοποιήθηκε από το WWF Ελλάς, με τη συμμετοχή παράκτιων αλιέων και άλλων εμπλεκόμενων φορέων, με στόχο να παραμείνουν τόσο οι θάλασσες ζωντανές, όσοι και οι παράκτιοι ψαράδες «ζωντανοί». Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα, το οποίο ολοκληρώνεται μετά από πεντέμισι χρόνια, προώθησε την υιοθέτηση και την εφαρμογή βιώσιμων αλιευτικών πρακτικών, καθώς και τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των αλιέων.
Μέσω αυτού του προγράμματος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, οι κύριοι εμπλεκόμενοι φορείς με την παράκτια αλιεία στην περιοχή, κάθισαν στο ίδιο τραπέζι διαβούλευσης, συστήνοντας την Επιτροπή Συνδιαχείρισης Παράκτιας Αλιείας Βορείων Κυκλάδων. Αλιείς, επιστήμονες, περιβαλλοντικές οργανώσεις και εκπρόσωποι της διοίκησης – συνολικά περίπου 18 άτομα- συνέβαλαν ενεργά και ουσιαστικά στον σχεδιασμό μιας σειράς δράσεων διαχείρισης της αλιευτικής δραστηριότητας.
Ο κύκλος των συναντήσεων των μελών της Επιτροπής Συνδιαχείρισης ολοκληρώθηκε με την 5η κατά σειρά συνεδρίασή τους στις 31 Ιανουαρίου και 1 Φεβρουαρίου 2023 στην Αθήνα. Κατά τη συνάντηση αυτή, πραγματοποιήθηκε ένας απολογισμός σχετικά με την εφαρμογή των βιώσιμων πρακτικών αλιείας που είχαν συμφωνηθεί και εφαρμόζονται από τους αλιείς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα από τον Απρίλιο του 2022. Οι εκπρόσωποι των ψαράδων μετέφεραν την εμπειρία τους και τα μέχρι τώρα θετικά αποτελέσματα που έχουν δει στην καθημερινότητά τους, ενώ συζητήθηκε και ανάγκη για τη συνέχιση εφαρμογής των βιώσιμων πρακτικών αλιείας και στο μέλλον.
Παράλληλα, στην Επιτροπή παρουσιάστηκαν τα πλεονεκτήματα και οι προκλήσεις που προέκυψαν από την πρόσφατη πιλοτική τοποθέτηση και χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών εντοπισμού θέσης από τους αλιείς. Οι συσκευές εντοπισμού χρησιμοποιούνται για την άμεση παρακολούθηση της εφαρμογής των βιώσιμων πρακτικών, και αποτελούν ένα πολύτιμο νέο εργαλείο για την αξιολόγηση της διαχείρισης της αλιείας και για τη συλλογή αξιόπιστων επιστημονικών δεδομένων.
Σε σχέση με τις δράσεις που υλοποιήθηκαν για την αποτελεσματικότερη πρόσβαση στην αγορά, παρουσιάστηκαν τα συνολικά συμπεράσματα από την έρευνα του WWF σε επιλεγμένα εστιατόρια, αναφορικά με τη δυνητική προμήθεια βιώσιμων αλιευμάτων από τους ψαράδες των δύο νησιών. Τα εστιατόρια αυτά, που ήδη πιστεύουν στις υπεύθυνες προμήθειες ψαρικών, είναι αρχικά θετικά στην πρωτοβουλία και στα προϊόντα βιώσιμης αλιείας. Το προσεχές διάστημα ολοκληρώνεται η σύνταξη μιας μελέτης σκοπιμότητας που εξετάζει τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός συλλογικού σχήματος των ψαράδων, μέσω του οποίου θα μπορούν να προωθούνται συλλογικά τα βιώσιμα αλιεύματα, σε στοχευμένα εστιατόρια ανά την Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια της 5ης συνεδρίασης της Επιτροπής Συνδιαχείρισης, παρουσιάστηκαν και άλλες δράσεις που πραγματοποιούνται σχετικά με τη μικρή παράκτια αλιεία στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο. Εκπρόσωποι από την πρωτοβουλία Amorgorama παρουσίασαν την προσπάθεια που γίνεται στην Αμοργό για την υιοθέτηση ενός βιώσιμου τρόπου αντιμετώπισης της ολοένα αυξανόμενης ρύπανσης των ακτών από πλαστικά και της υπεραλίευσης στο Αιγαίο.